Het recyclen van plastic verpakkingen is een sterk onderdeel van afvalvermindering. Het verwerken van gerecycled plastic in nieuwe verpakkingen is inderdaad een gangbare praktijk. De uitdagingen die worden genoemd door de National Packaging Council zijn echter talrijk en brengen een aantal beperkingen met zich mee.
Vraagstuk 1: de beschikbaarheid van de bron garanderen
Er wordt plastic geproduceerd. Miljoenen tonnen per jaar. Maar als we het hebben over het gebruik van gerecyclede materialen, stuiten we systematisch op de vraag naar de beschikbaarheid van de grondstof. Dit klinkt misschien als een grap, maar het probleem is echt.
Plastic recyclen is één ding. Het recyclen ervan met inachtneming van de specificaties die worden opgelegd door het gebruik van gerecycled materiaal in verpakkingen is iets anders. Dit is waar het probleem ligt, want deze vereisten omvatten :
- respect voor de kwaliteit van het materiaal
- voorschriften met betrekking tot contact met voedingsmiddelen
- traceerbaarheid van gerecycled materiaal;
- economisch evenwicht tussen vraag en aanbod;
- investeringen in recyclingbedrijven.
The problem of the recycled plastic quality
In het geval van polystyreen (PS) is de huidige recyclingtechniek mechanisch. Hiermee kan geen voldoende hoog intrinsiek kwaliteitsniveau worden bereikt voor gebruik in verpakkingen die in contact komen met voedingsmiddelen. Er worden op chemie gebaseerde technologieën ontwikkeld. Als deze het industriële stadium bereiken, zou gerecycled PS meer afzetmarkten moeten vinden.
Regelgeving voor contact met voedingsmiddelen
Voorlopig stelt alleen de Europese verordening nr. 1935/2004 van 27 oktober 2004 regels op over de geschiktheid van materialen om in contact te komen met voedingsmiddelen. De recyclage-industrie zal echter moeten reageren als de wet verandert.
Traceerbaarheid van gerecyclede materialen
Hoe kunnen we weten waar het gerecyclede plastic in een verpakking vandaan komt? Hoe kunnen we er zeker van zijn dat het vrij is van enige vorm van verboden chemisch product? Het wegnemen van dit obstakel, zowel technisch als qua regelgeving, is een essentiële voorwaarde. Op dit moment is dit punt nog onduidelijk, maar we kunnen ons baseren op de Europese norm EN 15343:2007, die een aantal eisen stelt aan de traceerbaarheid van gerecyclede materialen in nieuwe verpakkingen. Er wordt met name een reeks controles aanbevolen met betrekking tot
- de hoeveelheid en kwaliteit van de gerecyclede materialen in de verpakking
- de kwaliteit van het recyclageproces
- de kwaliteit van de verpakking die het resultaat is van de productieketen.
Certificering, bijvoorbeeld door EuCertPlast, verzekert de consument ervan dat aan de vereisten van deze norm wordt voldaan.
The economic balance between supply and demand of recycled material
Vandaag de dag is een ton gerecycled plastic niet zo concurrerend als dezelfde hoeveelheid “nieuw” plastic. Zelfs als de technologische kosten kunnen worden verlaagd met grotere volumes, kan de spanning tussen het aanbod van gerecycled materiaal en de vraag de economie van de sector uit balans brengen. Het heeft immers geen zin om plastic te recyclen als er geen afzetmogelijkheden zijn. Omgekeerd, als de behoefte aan gerecycleerd materiaal groter is dan de beschikbare hoeveelheid, zal de productie daaronder lijden. Er moeten dus bepaalde fiscale hefbomen worden geactiveerd om een gunstig evenwicht te verkrijgen voor gerecycleerd plastic.
Dit is precies het doel van de Orplast steunregeling, voor “Objectif Recyclage Plastiques”, gelanceerd door ADEME in 2016. In de vorm van projectoproepen maakt dit het mogelijk om de levering van gerecycleerde kunststoffen aan producenten van materialen op basis van gerecycleerde kunststoffen te subsidiëren. Anderzijds financiert het onderzoek en ontwikkeling met het oog op de ontwikkeling van efficiëntere methoden voor de integratie van gerecycleerd plastic in nieuwe materialen. Op 5 juni 2020 kondigde de regering een nieuwe projectoproep aan met een budget van 15-30 miljoen euro.
Investeren in recyclingeenheden
Om de veranderingen in de regelgeving bij te houden, moeten de recyclingtechnieken worden verbeterd. Dit zal de integratie van een hoger percentage gerecycled plastic in verpakkingen mogelijk maken. Er zullen dus investeringen moeten worden gedaan om aan de vereisten te voldoen.
Vraagstuk 2: De gezondheid van de consument beschermen
Medicijnen, eten en drinken zijn allemaal voorbeelden van gerichte verpakkingen waarvan wordt verwacht dat ze veilig zijn voor de gezondheid van de consument. Maar hoe kunnen we ervoor zorgen dat plastic materialen vrij zijn van verontreiniging? Het plastic dat gerecycled moet worden moet veilig zijn, of in ieder geval moet het veilig zijn na recycling. Dit vereist perfect ontwikkelde was- en ontsmettingstechnieken. Vervolgens worden er kwaliteitscontroles uitgevoerd om ervoor te zorgen dat de regelgeving wordt nageleefd. Momenteel zijn deze technologieën niet echt toegankelijk, tenminste niet tegen economisch aanvaardbare kosten.
Vraagstuk 3: Betrokkenheid van belanghebbenden
Zelfs als deze technologieën ontwikkeld en kosteneffectief zouden zijn, zou het moeilijk zijn om publieke goedkeuring en vertrouwen te krijgen. Op een gegeven moment zullen marketeers de relativering van de consument onder ogen moeten zien. Ze zullen volledig transparant moeten zijn om hun imago niet in gevaar te brengen en ongelukken te voorkomen.
Vraagstuk 4: Anticiperen op en volgen van ontwikkelingen in regelgeving
Of het nu gaat om verboden, verplichtingen of een stappenplan, nationale of Europese regelgeving verandert snel. Daarom is het noodzakelijk om voorbereid te zijn om ermee om te gaan. Het sleutelwoord is om niet tevreden te zijn met het volgen van Europese en Franse wetten. Je moet in de gaten houden wat er buiten je grenzen gebeurt. Soms komen goede ideeën van elders. Het is daarom gemakkelijk te voorspellen dat een gunstige verandering in de regels in het buitenland kan worden gezien als een kans in onze eigen landen. Je erop voorbereiden, erop anticiperen, kan dus een concurrentievoordeel opleveren. Het Verenigd Koninkrijk is bijvoorbeeld van plan om tegen 2022 belasting te heffen op plastic verpakkingen die niet voor minimaal 30% uit gerecycled materiaal bestaan.
Vraagstuk 5: Acceptatie door de consument
Volgens een onderzoek van Citeo uit 2018 beoordeelt meer dan 90% van de consumenten het verwerken van gerecyclede materialen in verpakkingen positief. Dat is goed nieuws, want momenteel wordt meer dan 50% gerecycled polyethyleen gebruikt voor de productie van flessen.
Wat andere soorten plastic betreft, is de situatie niet goed vanwege de hierboven besproken problemen. Alleen de tijd zal leren of alle obstakels zijn overwonnen en of de verwerking van gerecycled plastic in verpakkingen de norm zal worden.
> Ga voor meer informatie over het afvalbeheerbeleid van Flexico naar Flexico, een ecologisch verantwoorde speler.
