Een aroma is een vluchtige verbinding die de perceptie van de smaak en geur van een product mogelijk maakt. Het behoud van aroma’s hangt rechtstreeks af van de kwaliteit van de gebruikte verpakking. Het contact met de omgevingslucht is de eerste verantwoordelijke voor het verlies van aroma’s van een voedingsmiddel of ingrediënt. Het is de barrière die de verpakking vormt die ervoor zorgt dat de organoleptische eigenschappen behouden blijven.
Ontdek in dit artikel hoe je de keuze van de verpakkingsfolie en het sluitsysteem kunt optimaliseren om het behoud van smaken te garanderen.
1) Kies het meest geschikte materiaal!
Het bewaren van smaken vereist het gebruik van een verpakking met de juiste “barrière”-eigenschappen.
Het gebruik van een barrièrefilm maakt het mogelijk om een voedingsmiddel te beschermen tegen externe agressies (zuurstof, vochtigheid…), om de beschermende atmosfeer van een verpakking te behouden voor de eerste opening, om de smaken in het zakje te behouden, om een onwelriekend product (dierenvoeding…) in te sluiten of om de inhoud te beschermen tegen licht.
Er wordt vaak gezocht naar twee soorten barrières: de zuurstofbarrière en de waterdampbarrière. Ze worden gekarakteriseerd door de hoeveelheid gas die door de film gaat onder bepaalde temperatuur- en hygrometrische omstandigheden.
De meest effectieve barrière wordt gevormd door een laag aluminium, gevolgd door minerale coatings van aluminiumoxide of silicium (AlOx of SiOx) die transparant blijven, folies gecoëxtrudeerd met een laag EVOH, ook transparant, ondoorzichtige gemetalliseerde folies, PA dat zeer effectief is voor vacuümverpakkingen, en PET (polyethyleentereftalaat). Enkelvoudige PE- of PP-folies bieden een bevredigende waterdampbarrière, maar een slechte zuurstofbarrière.
Het lamineren van verschillende materialen blijft de meest efficiënte manier om op een economische manier een verpakking te ontwerpen om smaken te behouden, maar het moet verstandig gebruikt worden, omdat de huidige stand van de technologie het niet mogelijk maakt om complexe folies te recyclen.
Soms wordt een ventiel gebruikt om ervoor te zorgen dat de gassen die vrijkomen bij het product worden afgevoerd. 1 kg vers gebrande koffie produceert bijvoorbeeld tot 6 liter gas, waardoor het niet mogelijk is om de koffie onmiddellijk na het branden hermetisch te verpakken. Voor het verpakken was tussentijdse opslag nodig, wat extra kosten met zich meebracht en smaakverlies tot gevolg had. De klep heeft een hermetische verpakking mogelijk gemaakt die de koffie beschermt tegen agressieve invloeden van buitenaf en hem toch laat ademen.
De barrièrefilm en het eenrichtingsventiel voorkomen dat er zuurstof in de koffie komt.
Het minimaliseren van de hoeveelheid lucht die in contact komt met het product is de beste oplossing om de aroma’s te behouden. De flexibele verpakking (zak of buidel) neemt in volume af bij het legen, om alleen het product en een minimale hoeveelheid lucht te bevatten. Een harde verpakking (doos of blik) daarentegen vervangt het volume van het geleegde product door lucht, wat de smaakkwaliteiten van het resterende product kan veranderen en het verouderingsproces kan versnellen. Dit verklaart de groeiende populariteit van “Bag in Box” zakken voor het verpakken van wijn. Deze zakken verpakken al 40% van de wijn die in Frankrijk wordt verkocht en dit cijfer neemt voortdurend toe, zelfs voor kwaliteitswijnen.
2) Het sluitsysteem optimaliseren
Verpakt in een luchtdichte verpakking met de nodige barrière-eigenschappen wordt de afbraakkinetiek van het product vertraagd, zelfs nog meer als het onder vacuüm of onder gemodificeerde atmosfeer (stikstof en/of kooldioxide) is verpakt, waardoor de houdbaarheid (2) of de DDM (3), vroeger DLUO (4) genoemd, aanzienlijk kan worden verlengd.
Het sluitsysteem van een plastic zak heeft een directe invloed op de houdbaarheid van de smaken omdat het de hermetische werking van de verpakking beïnvloedt en de blootstelling van het voedsel aan de buitenatmosfeer minimaliseert.
Er zijn verschillende sluitsystemen voor zakken beschikbaar: sealen, vouwen in combinatie met een sticker, bundelbanden, trekkoorden, herpositioneerbare kleefstof, enkelvoudige of meervoudige ritssluiting met of zonder schuif, dop…
Als het product voor eenmalig gebruik is, zoals een individueel zakje chips, snacks of een voorgedoseerd preparaat, wordt het na opening in zijn geheel geconsumeerd. In dat geval is een eenvoudige verzegeling voldoende om de verpakking hermetisch af te sluiten tot het moment van opening.
Voor portieerbare producten, die meerdere keren gebruikt worden gedurende een variabele periode, wordt de keuze van de sluiting bepaald door het gemak, het aantal openingen/sluitingen, de consumptietijd na de eerste opening en de gevoeligheid van het product voor de atmosfeer. Een verpakking van 250 gram pasta wordt in één tot vier keer geconsumeerd, en soms in een paar weken, maar omdat het product lang houdbaar is zonder dat het bederft, volstaat een eenvoudige vouwsluiting met behulp van een sticker. Geraspte kaas, die gevoelig is voor zuurstof, wordt het best bewaard in een zip-lock zakje, net als koffie, waarvan het aroma enkele weken bewaard blijft.
Een verpakking ontwikkelen die de smaken van een product behoudt is niet alleen een commerciële troef, maar ook een maatschappelijke keuze door deel te nemen aan de strijd tegen voedselverspilling. Een product dat te snel zijn smaak verliest, zal namelijk eerder na een paar dagen worden weggegooid wegens gebrek aan smaak, zelfs als het nog eetbaar is. Voor 54% van de Fransen is het verminderen van voedselverspilling een zeer belangrijke actie om elke dag te ondernemen (1).
Als het bewaren van smaken een echt probleem voor u is, zoek dan naar onze aangepaste verpakkingsoplossingen of neem direct contact met ons op! Om verder te gaan, ontdek de verpakkingsgids over het thema van de Sacherie.